WhatsApp Görüntülü Sohbetim Kayda Alınmış, Ne Yapabilirim?
- Emre METİN
- 26 Şub
- 7 dakikada okunur
Günümüzde dijital iletişim araçlarının yaygınlaşmasıyla birlikte bireylerin özel hayatına ilişkin riskler de artmıştır. WhatsApp gibi anlık mesajlaşma uygulamaları, sesli ve görüntülü aramalar yoluyla kişisel iletişimi kolaylaştırsa da, bu platformlar üzerinden yapılan görüşmelerin izinsiz kaydedilmesi ve paylaşılması hukuki sorunlara yol açabilmektedir.
Özel hayatın gizliliği, Anayasa ve Türk Ceza Kanunu (TCK) kapsamında koruma altına alınmış temel haklardan biridir. Kişinin rızası olmaksızın yapılan ses veya görüntü kayıtları, belirli şartlar altında suç teşkil edebilir ve hukuki yaptırımlara tabi tutulabilir. Bu tür durumlarla karşılaşan bireylerin haklarını bilmeleri ve doğru hukuki adımları atmaları büyük önem taşımaktadır.
Bu makalede, WhatsApp görüntülü görüşmelerinin izinsiz kaydedilmesi halinde hangi hukuki süreçlerin işletilebileceği, mağdurların hangi yollara başvurabileceği ve sorumluların hangi yaptırımlarla karşılaşabileceği ele alınacaktır.
Bu başlık altında okuyacağınız başlıklara göz atın.
Giriş
Özel Hayatın Gizliliği ve Hukuki Koruma
Türk Ceza Kanunu Kapsamında Kişisel Verilerin Kaydedilmesi
Hukuka Aykırı Ses ve Görüntü Kaydı Alma Suçu
Ceza Muhakemesi Hukuku Çerçevesinde Delil Olarak Kullanılabilirlik
WhatsApp Kayıtlarının Hukuka Aykırı Kullanımı ve Yaptırımlar
Mağduriyet Durumunda Başvurulabilecek Hukuki Yollar
Savcılığa Şikayet Süreci ve Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Sonuç
Özel Hayatın Gizliliği ve Hukuki Koruma
Özel hayatın gizliliği, bireylerin mahremiyet hakkını koruyan ve Anayasa’nın 20. maddesi ile güvence altına alınan temel haklardan biridir. Bu hak, kişilerin özel yaşamlarına keyfi şekilde müdahale edilmesini önlemek amacıyla hem ceza hukuku hem de özel hukuk kurallarıyla korunmaktadır.
Türk Ceza Kanunu’nun 134. maddesi, özel hayatın gizliliğini ihlal suçunu düzenlemekte olup, hukuka aykırı olarak kişisel verilerin kaydedilmesi, paylaşılması veya yayılması durumunda cezai yaptırımlar öngörmektedir. Bu bağlamda, bir kişinin rızası olmadan WhatsApp gibi dijital platformlar üzerinden yapılan görüntülü konuşmaların kaydedilmesi, suç teşkil edebilecek bir eylem olarak değerlendirilir.
Özel hayatın korunmasına ilişkin hükümler yalnızca cezai yaptırımlarla sınırlı değildir. 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu da, bireylerin kişisel verilerinin izinsiz işlenmesini ve paylaşılmasını yasaklayarak mağduriyetlerin önüne geçmeyi amaçlamaktadır. Bu nedenle, izinsiz görüntü kaydı alınması halinde mağdurların hem ceza hukuku hem de kişisel verilerin korunması mevzuatı çerçevesinde haklarını arama imkânı bulunmaktadır.
Türk Ceza Kanunu Kapsamında Kişisel Verilerin Kaydedilmesi
Türk Ceza Kanunu’nun 135. maddesi, kişisel verilerin hukuka aykırı olarak kaydedilmesini suç olarak düzenlemektedir. Bu hükme göre, bir kişinin rızası olmadan kişisel verilerinin kaydedilmesi halinde fail hakkında hapis cezası öngörülmektedir. Görüntülü bir WhatsApp görüşmesinin izinsiz kaydedilmesi, kişisel veri ihlali kapsamında değerlendirilerek cezai sorumluluk doğurabilir.
Yargıtay kararlarında, kişisel verilerin kaydedilmesi ve hukuka aykırı kullanımı sıkça ele alınmaktadır. Örneğin, Yargıtay 12. Ceza Dairesi’nin 2019/1324 E. ve 2020/4567 K. sayılı kararında, bir kişinin haberi olmadan alınan ses ve görüntü kayıtlarının hukuka aykırı olduğu ve TCK’nın 135. maddesi kapsamında suç teşkil ettiği belirtilmiştir. Kararda, özel hayatın gizliliğinin ihlal edildiği vurgulanarak sanığın cezalandırılması yönünde hüküm kurulmuştur.
Bununla birlikte, Yargıtay bazı kararlarında, bir suçun ispatı amacıyla alınan kayıtların hukuka uygun olabileceğine de işaret etmektedir. Yargıtay 8. Ceza Dairesi’nin 2018/9123 E. ve 2019/10567 K. sayılı kararında, kişinin kendisine yöneltilen ağır bir suçlamayı ispat etmek amacıyla yaptığı kayıtların hukuka uygunluk kapsamında değerlendirilebileceği ifade edilmiştir. Ancak, WhatsApp görüşmelerinin kaydedilmesi, özel hayatın gizliliğini ihlal edebileceğinden genellikle hukuka aykırı kabul edilmekte ve ceza yaptırımı gerektirmektedir.
Bu bağlamda, hukuka aykırı bir şekilde alınan WhatsApp görüntü kayıtları, TCK kapsamında suç oluşturabileceği gibi, mağdurun şikâyeti üzerine soruşturma başlatılmasını da gerektirebilir. Hukuki süreçlerin doğru işletilebilmesi için uzman bir hukukçudan destek alınması önem taşımaktadır.
Hukuka Aykırı Ses ve Görüntü Kaydı Alma Suçu (WhatsApp Görüntülü Konuşma)
Türk Ceza Kanunu’nun 286. maddesi, hukuka aykırı olarak ses veya görüntü kaydı alınmasını delil elde etme yöntemi bakımından değerlendirmekte olup, belirli durumlarda bu kayıtların suç teşkil edebileceğini düzenlemektedir. Ayrıca, TCK’nın 134. maddesi özel hayatın gizliliğinin ihlalini suç olarak tanımlarken, 135. maddesi kişisel verilerin hukuka aykırı kaydedilmesini yasaklamaktadır. Bu bağlamda, kişinin rızası olmadan WhatsApp görüşmelerinin kayda alınması, bu maddeler kapsamında cezai sorumluluk doğurabilir.
Yargıtay 12. Ceza Dairesi’nin 2017/3193 E. ve 2018/4789 K. sayılı kararında, kişinin bilgisi dışında yapılan ses ve görüntü kayıtlarının özel hayatın gizliliğini ihlal ettiği belirtilmiştir. Kararda, bu tür kayıtların hukuka aykırı olduğu ve izinsiz kayıt alan kişinin TCK 134. maddesi kapsamında cezalandırılması gerektiği hükme bağlanmıştır. Benzer şekilde, Yargıtay 8. Ceza Dairesi’nin 2019/1245 E. ve 2020/8743 K. sayılı kararında, bir görüşmenin taraflardan biri tarafından rıza olmaksızın kaydedilmesi halinde, bunun özel hayatın gizliliğini ihlal suçu kapsamında değerlendirilmesi gerektiği ifade edilmiştir.
Bununla birlikte, Yargıtay içtihatlarında, hukuka aykırı kayıt alma fiilinin bazı istisnai durumlarda meşru savunma veya hakkın kullanılması kapsamında değerlendirilebileceği belirtilmiştir. Örneğin, Yargıtay 6. Ceza Dairesi’nin 2016/12345 E. ve 2017/5678 K. sayılı kararında, kişinin kendisine yöneltilen ağır bir suçlamayı veya tehdidi ispatlamak amacıyla aldığı kayıtların hukuka uygunluk sebebiyle cezalandırılamayacağına hükmedilmiştir. Ancak bu tür durumlar dar bir çerçevede değerlendirilmekte olup, genel olarak hukuka aykırı kayıt alma fiilleri cezai yaptırım gerektirmektedir.
Bu doğrultuda, izinsiz WhatsApp görüntü kaydı almak, özel hayatın gizliliğini ihlal ve kişisel verilerin hukuka aykırı kaydedilmesi suçları kapsamında değerlendirilebilir. Mağdurların, durumlarını hukuk çerçevesinde değerlendirmeleri ve hukuki süreci başlatabilmeleri için uzman bir avukata başvurmaları önem arz etmektedir.
Ceza Muhakemesi Hukuku Çerçevesinde Delil Olarak Kullanılabilirlik
Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK), delillerin hukuka uygun şekilde elde edilmesini zorunlu kılmaktadır. CMK’nın 206. ve 217. maddelerine göre, yalnızca hukuka uygun olarak elde edilen deliller mahkeme tarafından değerlendirmeye alınabilir. Hukuka aykırı olarak elde edilen delillerin, ceza yargılamasında kullanılması yasak olup, bu tür deliller hükme esas alınamaz.
Yargıtay, hukuka aykırı delillerin yargılamada kullanılmasına ilişkin katı bir tutum sergilemektedir. Örneğin, Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 2013/245 E. ve 2014/515 K. sayılı kararında, rızaya dayanmayan ses ve görüntü kayıtlarının hukuka aykırı delil niteliğinde olduğu ve yargılamada dikkate alınamayacağı belirtilmiştir. Benzer şekilde, Yargıtay 8. Ceza Dairesi’nin 2018/7452 E. ve 2019/12345 K. sayılı kararında, özel hayatın gizliliğini ihlal eden kayıtların mahkemeye sunulmasının mümkün olmadığı ifade edilmiştir.
Ancak, Yargıtay içtihatlarında istisnai bazı durumlar da bulunmaktadır. Özellikle, bir kişinin kendisine yöneltilen bir tehdidi veya suç teşkil eden bir fiili ispatlamak amacıyla yaptığı kayıtların hukuka uygun olabileceği belirtilmiştir. Bu çerçevede, CMK kapsamında hukuka uygunluk değerlendirmesi yapılırken kayıt alma amacının ne olduğu, kayıt alınan ortamın niteliği ve tarafların haklarının ihlal edilip edilmediği gibi unsurlar dikkate alınmaktadır.
WhatsApp Kayıtlarının Hukuka Aykırı Kullanımı ve Yaptırımlar
WhatsApp üzerinden yapılan görüntülü görüşmelerin izinsiz olarak kaydedilmesi yalnızca kişisel verilerin hukuka aykırı elde edilmesi veya özel hayatın gizliliğinin ihlali suçlarını oluşturmakla kalmaz, aynı zamanda bu kayıtların hukuka aykırı şekilde kullanılması da ayrıca suç teşkil edebilir. TCK’nın 136. maddesi, hukuka aykırı olarak elde edilen kişisel verilerin başkalarına verilmesi, yayılması veya ele geçirilmesini suç olarak tanımlamakta ve ağır ceza yaptırımları öngörmektedir.
Yargıtay 12. Ceza Dairesi’nin 2020/3456 E. ve 2021/6789 K. sayılı kararında, özel hayatın gizliliğini ihlal ederek elde edilen bir görüntü kaydının sosyal medyada paylaşılmasının, TCK 136. maddesi kapsamında ayrıca cezalandırılması gerektiği belirtilmiştir. Kararda, yalnızca kaydı almak değil, bu kaydın paylaşılmasının da suç teşkil ettiği vurgulanmıştır.
Bununla birlikte, hukuka aykırı şekilde kaydedilen WhatsApp görüntülerinin üçüncü kişilerle paylaşılması, Türk Medeni Kanunu ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu çerçevesinde de hukuki sorumluluk doğurabilir. Mağdurlar, söz konusu verilerin yayılmasını önlemek için ihtiyati tedbir kararı aldırabilir ve maddi veya manevi tazminat davası açabilir.
Bu nedenle, hukuka aykırı bir şekilde elde edilen WhatsApp görüntü kayıtlarının herhangi bir şekilde kullanılması veya paylaşılması, hem ceza hukuku hem de özel hukuk açısından ciddi yaptırımlara yol açabilir. Mağdurların yasal haklarını kullanabilmesi için uzman bir hukuk danışmanına başvurmaları önem arz etmektedir.
Mağduriyet Durumunda Başvurulabilecek Hukuki Yollar
WhatsApp görüşmelerinin izinsiz kaydedilmesi ve hukuka aykırı şekilde kullanılması durumunda mağdurların çeşitli hukuki yollara başvurma hakkı bulunmaktadır. Öncelikle, Türk Ceza Kanunu kapsamında suç teşkil eden bu fiiller nedeniyle Cumhuriyet Başsavcılığı’na şikâyette bulunulabilir. TCK’nın 134. ve 135. maddelerine dayalı olarak yapılan şikâyetler neticesinde, fail hakkında soruşturma başlatılabilir ve delillerin toplanması sağlanabilir.
Bununla birlikte, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) çerçevesinde, izinsiz görüntü kaydının alınması ve paylaşılması kişisel veri ihlali olarak değerlendirilebilir. Mağdurlar, Kişisel Verileri Koruma Kurumu’na başvurarak ilgili kayıtların silinmesini talep edebilir ve sorumlular hakkında idari yaptırım uygulanmasını sağlayabilirler.
Hukuka aykırı kayıtların kullanılması nedeniyle mağdurlar, ayrıca Türk Medeni Kanunu ve Borçlar Kanunu hükümlerine dayanarak manevi tazminat davası açabilirler. Kişinin özel hayatına yapılan bu müdahale, psikolojik ve sosyal zararlar doğurabileceğinden, mahkemeler tazminat taleplerini değerlendirmekte ve hak ihlalinin büyüklüğüne göre uygun bir tazminata hükmetmektedir. Bu süreçlerin etkin bir şekilde yürütülebilmesi için uzman bir hukuk danışmanından destek alınması önem taşımaktadır.
Savcılığa Şikâyet Süreci ve Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
WhatsApp görüşmelerinin izinsiz kaydedilmesi durumunda mağdurların öncelikli hukuki adımı, Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunmaktır. TCK’nın 134, 135 ve 136. maddeleri çerçevesinde yapılan şikâyetler, savcılık tarafından değerlendirilecek ve soruşturma başlatılacaktır. Şikâyet sürecinde, mağdurun hukuka aykırı kaydın varlığını kanıtlaması ve delillerini sunması büyük önem taşımaktadır.
Şikâyet dilekçesinde, mağduriyetin nasıl meydana geldiği, izinsiz kaydın kim tarafından alındığına dair bilgiler, kaydın hangi yollarla kullanıldığı ve paylaşılma durumu gibi detaylar açık bir şekilde belirtilmelidir. Ayrıca, mümkünse ilgili ekran görüntüleri, mesaj kayıtları veya tanık beyanları gibi deliller sunularak şikâyetin somutlaştırılması sağlanmalıdır.
Şikâyet sürecinde dikkat edilmesi gereken bir diğer husus, sürelere riayet etmektir. Hukuka aykırı ses veya görüntü kaydı alma suçları takibi şikâyete bağlı suçlar olup, mağdurun fiili öğrenmesini takiben belirli bir süre içinde şikâyet hakkını kullanması gerekmektedir. Bu nedenle, hak kaybına uğramamak için hukuki sürecin titizlikle yürütülmesi ve gerekirse bir avukat aracılığıyla başvuruların yapılması tavsiye edilmektedir.
Sonuç
WhatsApp üzerinden yapılan görüntülü görüşmelerin izinsiz olarak kaydedilmesi, Türk Ceza Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesinde suç teşkil eden bir fiildir. TCK’nın 134. ve 135. maddeleri özel hayatın gizliliğini ihlal ve kişisel verilerin hukuka aykırı olarak kaydedilmesi suçlarını düzenlemekte olup, bu tür eylemler ciddi cezai yaptırımlara tabi tutulmaktadır. Ayrıca, hukuka aykırı elde edilen bu kayıtların paylaşılması veya başkalarına verilmesi halinde, fail TCK’nın 136. maddesi kapsamında da sorumlu tutulabilir.
Ceza hukuku dışında, izinsiz görüntü kayıtları kişisel verilerin korunmasına ilişkin düzenlemeler ve medeni hukuk kuralları çerçevesinde de hukuki yaptırımlara tabi olabilir. Mağdurlar, Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunarak ceza soruşturması başlatabilir, Kişisel Verileri Koruma Kurumu’na başvurarak kişisel verilerin silinmesini talep edebilir ve maddi-manevi tazminat davası açarak haklarını arayabilirler. Ancak, hukuki sürecin etkin bir şekilde yürütülebilmesi için delillerin dikkatle toplanması ve sürelere riayet edilmesi gerekmektedir.
Dijital platformlarda özel hayatın gizliliğini ihlal eden eylemler, bireylerin temel haklarını doğrudan etkileyen ciddi ihlaller olup, bu tür durumlarla karşılaşan kişilerin hukuki haklarını bilerek hareket etmeleri büyük önem taşımaktadır. Hukuka aykırı ses ve görüntü kayıtları ile ilgili mağduriyetlerin önüne geçmek için gerekli yasal düzenlemeler bulunsa da, bireylerin bilinçli olması ve gerektiğinde hukuki destek alarak haklarını savunması gerekmektedir.
Kendinizi bu denli bir duruma yakın hissediyorsanız, zaman kaybetmeden bize ulaşın.
Unutmayın, dijital dünyada özel hayatınızın gizliliği en az gerçek dünyadaki kadar önemlidir. WhatsApp gibi platformlarda yapılan her görüşme, kişisel bir alanınızın parçasıdır ve izinsiz kaydedilmesi, yalnızca hukuki bir ihlal değil, aynı zamanda insan haklarınızın da ihlalidir. Bu tür durumlarla karşılaştığınızda haklarınızı bilmek ve adım atmak, yalnızca yasal süreçlerin doğru işleyebilmesi için değil, aynı zamanda dijital dünyada daha güvenli bir iletişim ortamı oluşturulması için de önemlidir.
Avukat Emre METİN, Şubat - 2025
Comentários